Eindrapport OCTAS

De OCTAS, oftewel de Onafhankelijke Commissie Toekomst Arbeidsongeschiktheidsstelsel. We schreven eerder al over de komst van het advies van deze commissie aan minister van Gennip (SZW). Op 29 februari van dit jaar kwam het langverwachte rapport.

Waarom deze commissie?
Het huidige stelsel van arbeidsongeschiktheid (de WIA) loopt al jaren vast. Het UWV kampt al tijden met forse achterstanden in de afhandeling van de WIA-aanvragen. Er is een groot tekort aan verzekeringsartsen en de WIA-instroom stijgt nog altijd. Door onder andere de aanhoudende groei van de beroepsbevolking zal de WIA-instroom blijven stijgen.

De Minister van SZW heeft de OCTAS in het leven geroepen. Deze commissie kreeg de opdracht om te komen met oplossingsrichtingen voor een stelsel voor langdurige ziekte en arbeidsongeschiktheid dat houdbaar is voor de toekomst. Zo’n stelsel moet betaalbaar, uitvoerbaar en uitlegbaar zijn.

Eerder hadden we al het rapport van Donner en van Borstlap. Hierin werd de laatste de werking van de arbeidsmarkt onderzocht: vast, flex, nul-uren, oproep, min-max contracten; er moesten fundamentele wijzigingen in de regulering van werk komen.

Wil je de samenvatting nog eens teruglezen? De OVAL heeft de belangrijkste punten hier staan.

Hoe gaat het met ons huidige arbeidsongeschiktheidsstelsel?
Niet alleen de hoge instroom binnen de WIA en een tekort aan verzekeringsartsen leidt tot problemen, ook de betaalbaarheid van het stelsel is zorgelijk. Het systeem is (te) ingewikkeld en brengt onzekerheid over inkomen en rechten met zich mee, waarbij vooral de meest kwetsbaren op de arbeidsmarkt te maken hebben met vele hardheden in de wetgeving en uitvoering.

Wat zijn de belangrijkste punten uit het rapport?
De OCTAS pleit voor een herziening van het huidige arbeidsongeschiktheidsstelsel. Daarbij moeten preventie, ondersteuning met inkomen en re-integratie nog belangrijker worden. Er worden drie stelselvarianten door de OCTAS voorgesteld.

 Wil je het hele rapport van de OCTAS lezen? Dat kan hier.

Reacties op het rapport

Het Verbond van Verzekeraars meent dat er voorrang moet worden gegeven aan het wegnemen van de huidige knelpunten in de uitvoering, boven een tijdrovende en ingrijpende aanpassing van het stelsel als geheel. De overheid moet gebruik blijven maken van de expertise en slagkracht op het gebied van re-integratie en preventie van private dienstverleners.

VNO-NCW en MKB-Nederland vinden dat OCTAS nog te weinig oog heeft gehad voor de complexiteit die veel (met name kleinere) werkgevers ervaren, met name in de eerste twee jaar ziekte. Vanaf de eerste ziektedag zou alles gericht moeten zijn op een zo goed en snel mogelijke re-integratie. De ondernemersorganisaties adviseren om de voorstellen vanuit het rapport eerst te testen via pilots en experimenten.

FNV, CNV en VCP hebben “met stijgende zorg” kennisgenomen van het eindrapport. De bonden maken zich zorgen over een verslechtering van de positie van werknemers en mist aandacht voor de flexwerkers. Daarbij zou de derde variant in strijd zijn met het nieuwe pensioenakkoord.

Hoe nu verder?
Op 29 februari jl. nam Minister van Gennip het OCTAS-rapport in ontvangst. Fotomomenten hebben we genoeg gezien, want dit rapport zou nog wel eens voor heel belangrijke wijzigingen kunnen gaan zorgen.

Op 15 maart jl. schrijft de minister aan het parlement dat “dit kabinet alles in het werk stelt om een volgend kabinet in staat te stellen snel maatregelen te nemen”. In deze brief spreekt de minister zich niet in zoveel worden uit over de financiële haalbaarheid van de drie varianten. Eigenlijk moeten alle scenario’s nog worden doorgerekend en de haalbaarheid moet worden vastgesteld. De verwachting is dat de varianten twee en drie meer gaan kosten dan die van het huidige stelsel. Maar ook de eerste variant kost structureel tussen de € 1 en € 2 miljard meer.

De WIA?
De WIA staat niet alleen voor ‘Wat Ingewikkeld Allemaal’, maar ook zeker voor ‘Weer Iets Anders’. We houden je op de hoogte van de ontwikkelingen.